Wspólne prowadzenie biznesu może być świetnym sposobem na połączenie kompetencji, doświadczenia i pomysłów. Nic więc dziwnego, że wiele osób chce założyć firmę razem z kimś bliskim – partnerem, przyjacielem, członkiem rodziny czy wspólnikiem poznanym zawodowo. Jednak już na starcie pojawia się pytanie: czy można założyć jednoosobową działalność gospodarczą w dwie osoby? Odpowiedź brzmi: nie, ale są inne rozwiązania, które pozwalają legalnie i efektywnie prowadzić firmę we dwójkę.
Dlaczego nie można prowadzić JDG we dwoje?
Jednoosobowa działalność gospodarcza (JDG) to forma prawna przypisana konkretnej osobie fizycznej. Tylko ta osoba ma prawo do reprezentowania firmy, podpisywania dokumentów i ponoszenia odpowiedzialności za zobowiązania. Nawet jeśli w praktyce w prowadzeniu firmy pomaga druga osoba, nie ma ona żadnych formalnych praw do podejmowania decyzji ani udziału w zyskach, o ile nie zostanie zatrudniona lub nie podpisze odrębnej umowy współpracy.
Dlatego osoby, które chcą razem prowadzić firmę, powinny rozważyć inne dostępne formy prawne, które zapewniają im równe prawa i odpowiedzialność.
Jakie formy prowadzenia działalności są dostępne dla dwóch osób?
W polskim systemie prawnym istnieje kilka form współpracy, które umożliwiają prowadzenie firmy przez dwóch (lub więcej) wspólników. Każda z nich różni się pod względem kosztów założenia, odpowiedzialności, formalności oraz podatków.
- Spółka cywilna – idealna dla mniejszych przedsięwzięć
- Spółka jawna – dobra przy większej skali działania
- Spółka z o.o. – bezpieczna forma przy wysokich obrotach i ryzyku
- Spółka partnerska – dla osób wykonujących wolne zawody (np. lekarze, architekci)
- Spółka komandytowa – gdy jedna osoba wnosi kapitał, a druga zarządza
Spółka cywilna – najprostsza opcja dla dwóch przedsiębiorców
Spółka cywilna to forma, którą wybiera wielu początkujących przedsiębiorców, którzy chcą działać razem. Jest prosta w założeniu, tania w utrzymaniu i dobrze nadaje się do prowadzenia małego lub średniego biznesu, np. sklepu internetowego, działalności usługowej czy prac remontowych.
Jak założyć spółkę cywilną?
Każdy ze wspólników musi najpierw zarejestrować swoją jednoosobową działalność w CEIDG. Następnie sporządzana jest umowa spółki cywilnej. Umowa powinna zawierać:
- dane wspólników – imiona, nazwiska, adresy, numery NIP
- cel działalności – opis branży i zakres usług
- wkłady – co każdy wspólnik wnosi do spółki (pieniądze, sprzęt, lokal)
- zasady podziału zysków i strat
- tryb podejmowania decyzji – np. jednomyślność lub większość głosów
- warunki wypowiedzenia umowy
Spółkę zgłasza się do GUS (w celu nadania numeru REGON) i do urzędu skarbowego (aby uzyskać NIP dla spółki). Wspólnicy nadal prowadzą swoją działalność jako osoby fizyczne, ale wspólnie odpowiadają za zobowiązania spółki – solidarnie i całym swoim majątkiem.
Zalety i wady spółki cywilnej
- Zalety – niskie koszty założenia, proste zasady prowadzenia, przejrzystość
- Wady – pełna odpowiedzialność prywatnym majątkiem, brak osobowości prawnej
Spółka z o.o. – dla tych, którzy chcą większego bezpieczeństwa
Jeśli zależy Ci na ograniczeniu odpowiedzialności i profesjonalnym wizerunku, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością będzie trafionym wyborem. Można ją założyć przez Internet lub w formie aktu notarialnego. Wspólnicy wnoszą wkłady pieniężne lub rzeczowe i odpowiadają jedynie do wysokości tych wkładów.
Formalności przy zakładaniu spółki z o.o.:
- Rejestracja w KRS – spółka musi zostać wpisana do rejestru sądowego
- Sporządzenie umowy spółki – precyzyjnie określającej zasady działania
- Wniesienie kapitału zakładowego – minimum 5000 zł
- Otwarcie konta bankowego i rejestracja do VAT, jeśli to wymagane
Spółka z o.o. ma własny NIP i REGON, prowadzi pełną księgowość i może zatrudniać pracowników. To doskonały wybór dla firm z ambicjami rozwoju i inwestycji.
Spółka jawna – kiedy warto?
Spółka jawna to forma pomiędzy spółką cywilną a z o.o. – nadal nie chroni majątku wspólników, ale zapewnia większą przejrzystość i formalizm. Rejestruje się ją w KRS, a do działania wymaga umowy i zgłoszenia działalności. Idealna dla firm rodzinnych, handlowych, produkcyjnych czy rzemieślniczych.
Wspólna firma z partnerem lub rodziną – o czym pamiętać?
Zakładanie firmy w duecie wiąże się nie tylko z korzyściami, ale i potencjalnymi konfliktami. Dlatego warto z wyprzedzeniem ustalić zasady działania:
- Ustalcie zakres obowiązków – kto za co odpowiada na co dzień?
- Stwórzcie jasną umowę – to zabezpieczenie na wypadek konfliktu lub zakończenia współpracy
- Planujcie finanse wspólnie – ustalcie plan inwestycji, wynagrodzenia i podział zysków
- Myślcie długofalowo – rozważcie co się stanie, gdy jeden wspólnik będzie chciał odejść
Jak najlepiej założyć firmę we dwójkę?
Choć jednoosobowa działalność nie może mieć dwóch właścicieli, to polskie prawo oferuje szereg innych możliwości wspólnego prowadzenia biznesu. Najpopularniejsze formy to:
- Spółka cywilna – prostota i niskie koszty, ale pełna odpowiedzialność
- Spółka z o.o. – bezpieczeństwo majątku, ale wyższe koszty i formalności
- Spółka jawna – bardziej zorganizowana forma dla większych przedsięwzięć
Wybór formy zależy od wielu czynników – skali działalności, branży, poziomu zaufania i planów na przyszłość. Niezależnie od decyzji, warto zainwestować czas w przygotowanie dobrej umowy i jasnych zasad współpracy – to podstawa udanego biznesu dwuosobowego.
