Urlop ojcowski to jedno z uprawnień przysługujących ojcom na mocy przepisów prawa pracy. Celem tego urlopu jest umożliwienie ojcu aktywnego uczestnictwa w opiece nad dzieckiem w pierwszych miesiącach jego życia. Czy jednak pracodawca ma prawo odmówić udzielenia takiego urlopu? Sprawdźmy, jakie przepisy regulują tę kwestię i jakie są obowiązki pracodawcy.
Czym jest urlop ojcowski?
Urlop ojcowski to szczególne uprawnienie przysługujące ojcom dzieci, które:
- Trwa do 2 tygodni – można go wykorzystać w całości lub podzielić na dwie równe części
- Przysługuje do ukończenia przez dziecko 12 miesiąca życia
- Jest w pełni płatny – ojciec otrzymuje 100% wynagrodzenia
- Jest niezależny od urlopu macierzyńskiego matki dziecka
Urlop ojcowski nie jest obowiązkowy, ale jeśli ojciec chce z niego skorzystać, musi złożyć odpowiedni wniosek do pracodawcy.
Obowiązki pracodawcy w zakresie urlopu ojcowskiego
Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, pracodawca nie może odmówić pracownikowi udzielenia urlopu ojcowskiego, jeśli spełnione są warunki formalne. Oznacza to, że:
- Pracownik musi złożyć pisemny wniosek o urlop ojcowski co najmniej 7 dni przed planowanym rozpoczęciem urlopu
- Wniosek musi zawierać dane dziecka, termin urlopu oraz kopię aktu urodzenia
- Pracodawca nie może odmówić udzielenia urlopu z powodu braku kadry, dużej liczby obowiązków czy innych powodów organizacyjnych
W jakich sytuacjach pracodawca może odmówić urlopu ojcowskiego?
Jedyną sytuacją, w której pracodawca może odmówić udzielenia urlopu ojcowskiego, jest brak spełnienia przez pracownika wymagań formalnych, takich jak:
- Przekroczenie 12 miesięcy od narodzin dziecka – urlop ojcowski przysługuje tylko do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia
- Brak wniosku w wymaganym terminie – jeśli pracownik nie złoży wniosku co najmniej 7 dni przed planowanym urlopem
- Niepełny zestaw dokumentów – np. brak aktu urodzenia dziecka
Jeśli jednak wniosek został złożony prawidłowo i terminowo, pracodawca nie ma prawa odmówić udzielenia urlopu.
Co zrobić, jeśli pracodawca nie zgadza się na urlop ojcowski?
W przypadku odmowy udzielenia urlopu ojcowskiego, pracownik może podjąć następujące kroki:
- Wezwać pracodawcę do zmiany decyzji, powołując się na obowiązujące przepisy
- Skontaktować się z Państwową Inspekcją Pracy, która może przeprowadzić kontrolę i nakazać pracodawcy przestrzeganie prawa
- Dochodzić swoich praw w sądzie pracy, jeśli sprawa nie zostanie rozwiązana polubownie
Urlop ojcowski to prawo, a nie przywilej, dlatego pracodawca nie ma podstaw, by odmówić jego udzielenia, jeśli pracownik spełnił wszystkie formalne wymagania. W przypadku nieuzasadnionej odmowy warto skorzystać z dostępnych środków prawnych, aby dochodzić swoich uprawnień.
